O boteiro é a figura principal do entroido de Viana do Bolo, considerado o máis antigo de Galicia. É unha personaxe que vai berrando e dando golpes con un pao. Representa o mal e a súa función é abrir paso ao folión, apartando aos espectadores. Descoñécese a súa orixe exacta aínda que se cre que ten as súas raíces nos ritos agrícolas e gandeiros de purificación da época prerromana. Por sito aparecen animáis como a serpe ou a salamandra, que provocan medo aos agricultores. Na época feudal, o boteiro intimidaba ás personas para obligarlos a pagar os impostos.
O traxe é de laboriosa confección. Pódese tardar un ano enteiro, a dúas horas diarias. Tódolos traxes son orixinais, non hai dous boteiros iguales.
As partes do traxe de boteiro son:
Pantalóns: feitos de raso con bandas laterais e flecos.
Polainas: elaboradas con color que tapan as pantorrillas.
Camiseta: frise con felpa ou raso, é moi vistosa xa que ten cosidos cintas rizadas facendo debuxos.
Cinto: no que se colgan esquilas.
Careta: está feita de madeira e representa o demo (por iso na parte superior lle sobresaen dous cornos). Pola parte de atrás leva tiras de papeis de cores. Encima da careta leva unha especie de pantalla (chamada cadro). Está feita con armazón de alambres adornados con tiras de papel de cores formando debuxos (formas xeométricas, escudos, animáis…). Poden chegar a medir un metro cadrado e algunhas pesan máis de 10 quilos.
Monca: É un pao que leva na man do que ás veces colga o rabo dun animal salvaxe ou unha especie de pondón (bola de cor). Serie para que o boteiro se apoie para dar grandes saltos.
O Entroido de Viana ten varios días representativos: o Xoves de Compadres (chamado lardeiro), o Xoves de Comadres (ou lardeira), nos que se colocan na praza do pobo unhas especies de bonecos feitos con ropas vellas (chamados mecos) e que se queiman o último día do entroido; o Domingo Gordo, no que desfilan as carrozas (con escenas rurais) e os folións, que son comparsas formadas por entre 30 e 40 personas dun mesmo pobo ou barrio, que tocan bombos, aixadas ou instrumentos caseiros (para espantar aos malos espíritus). Neste Domingo celébrase unha festa gastronómica popular na que o parto principal é a androlla (embutido elaborado con costela de porco adobada).
Tivemos a sorte de que un verdadeiro boteiro nos viñese a explicar todo isto en directo (e que nos deixase o traxe uns días). Inspirados e inspiradas no boteiro, realizamos as nosas propias creacións de camisetas e caretas. Aquí tedes o resumo:
Aquí está recompilado o material utilizado no obradoiro de xogo de fuga realizado nas xornadas de Educación Dixital (23.03.19) en Santiago de Compostela.
O vindeiro sábado terei o pracer de realizar un obradoiro nas xornadas de Educación Dixital 2019. Será a realización dun Xogo de fuga, arredor da figura de María Victoria Moreno (homenaxeada nas Letras Galegas en 2018).
O vindeiro 1 de abril celebramos o Día das Artes Galegas. É unha celebración instaurada pola Real Academia Galega de Belas Artes no ano 2015.
Este ano o homenaxeado é Luís Seoane López, debuxante, gravador e escritor galego; ao que xa se lle dedicou o Día das Letras Galegas en 1994.
Seoane representou distintas escenas costumbristas galegas. Para a Área de Artística, seleccionamos algúns cadros relacionados coa música que traballaremos nas vindeiras semanas. Aquí os comparto: